علامه طباطبایی و ازدواج موقت

پس از درج مقاله ازدواج موقت اماها و چراها در وبلاگم (سه شنبه 16 فروردین) یک مقاله از علامه طباطبایی با عنوان ازدواج موقت (چاپ شده در سالنامه مکتب تشیع) به دستم رسید که مناسب دیدم برخی از قسمت های آنرا به صورت چند نکته بیاورم:

1.      پیش از نهی خلیفه ثانی عموم مسلمین و صحابه پیامبر به متعه عمل می کردند که از آن جمله خلیفه اول بود که دختر خود "اسماء" را به "زبیر" که صحابی دیگر بود متعه داد و "عبدالله بن زبیر" که او هم از صحابه بود از این متعه به وجود آمد. ولی پس از نهی خلیفه ثانی هواخواهان او ترک کردند و شیعه این نهی را نپذیرفت . با این همه پس از نهی عمر نیز جمعی از صحابه مانند علی (ع)، ابن عباس، ابن مسعود، جابر، عمرو بن حریث، این جریح باز قائل به جواز بوده اند.

2.      اگر با نظر وسیعی به جهان بشریت نگاه کرده و دقت نمائیم ،آشکارا خواهیم دید که در جامعه بشری آمیزش جنسی را به ازدواج دائمی نمی توان محدود ساخت و هر گونه آمیزش دیگری را غیر قانونی شمرد و هرگز دائر بودن ازدواج دائمی نمی تواند این غریزه جنسی را اقناع کرده، پاسخ دهد. با اینکه ازدواج دائمی در همه جهان متداول است و افکار عمومی عمل زنا را تقبیح می کند دولتهای رسمی در هیچ یک از کشورهای جهان متمدن و نیمه متمدن با هیچ وسیله ای نتوانسته اند از شیوع آمیزشهای موقتی جلوگیری کنند و در همه شهرهای بزرگ و کوچک جهان مراکزی آشکار یا پنهان برای فحشاء وجود دارد. در این صورت مذهبی مانند اسلام که جهانی و همیشگی است و می خواهد آمیزش جنسی را به ازدواج محدود سازد و مطلقا از زنا جلوگیری کند ناگزیر است ازدواج موقتی را با شرایط خاصی که رفع مفاسد زنا می کند(مانند محرم و شوهر دار نبودن زن و تعیین مهر و عده پس از مفارقت ) در میان قوانین خود بگنجاند تا پاسخ کافی به اقتضای این غریزه عمومی بدهد.

3.      برخی اهل سنت می گویند که شیعه با اینکه به متعه گرفتن قائلند ولی از متعه دادن کسان خود ابا دارند. باید گفت ... اصولا خوش آمد و خوش نیامد حکمی پیش مردم چه دخلی به تشریع و عدم تشریع آن دارد، خدای متعال می فرماید« عسی ان تکرهوا شیئا و هو خیر لکم و عسی ان تحبوا شیئا و هو شر لکم[بقره216]» و می فرماید« کتب علیکم القتال و هو کره لکم[مومنون71]» و می فرماید «و لو اتبع الحق اهواءهم لفسدت الارض[زخرف 78] »، کسی که کمترین و ساده ترین مراجعه ای به قرآن کریم نماید شک نمی کند که اساس احکام اسلام رعایت مصلحت واقعی و متابعت حق می باشد، خواه موافق تمایلات مردم باشد یا نباشد.

در اینجا مناسب است به دو حدیث نورانی از امام صادق(ع ) اشاره کنم که ایشان فرمودند:

  1. ایشان فرمودند: غیرت به خرج دادن در چیزی که حلال است وجهی ندارد.(لا غیرة فی الحلال)
  2. امام صادق(ع) از قول امیر المومنین (ع) فرمودند: بپرهیز از اینکه در آنجا که جایش نیست غیرت از خود نشان دهی چرا که این امر زنان سالم را به انحراف می کشاند.

لازم به ذکر است علامه طباطبایی (ره) در ذیل آیه 24 سوره نساء «فما استمتعتم به منهن فاتوهن اجورهن فریضه و لا جناح علیکم فیما تراضیتم به من بعد الفریضه ان الله کان علیما حکیما» مطالب خوبی دارند که ترجمه آنرا برایتان می نویسم. ابتدا معنای آیه را می گویم: و زنانی که با آنها ازدواج موقت می کنید واجب است مهر آنها را بپردازید و چنانچه بعد از تعیین مهر‌[و مدت] توافق کردید مهر یا مدت را کم یا زیاد کنید اشکالی ندارد و خداوند دانا و حکیم است.

و اما ترجمه مطالب علامه ذیل آیه:

بدون شک مراد از استمتاع در آیه مذکور ازدواج موقت و متعه است چرا که آیه در نیمه اول حضور پیامبر در مدینه [بعد از هجرت] نازل شده است و این نوع ازدواج یعنی متعه بدون شک در این برهه زمانی امر مرسومی بین مردم بوده است که اخبار زیادی هم بر آن دلالت می کند(چه بگوییم اسلام آنرا تشریع کرده یا قبلا هم بین آنها رایج بوده است) پس اینکه اصل متعه در بین آنها در مدت حضور پیامبر رایج بوده و پیامبر هم از آن مطلع بوده است امر مسلمی است و نیز اسم ازدواج موقت که عربها می گفتند در آن زمان همین متعه بوده است. پس بدون هیچ گونه شکی مراد از «فما استمتعتم به منهن» همان ازدواج موقت است.

نظرات 2 + ارسال نظر
احمد جمعه 19 فروردین‌ماه سال 1384 ساعت 09:17 ب.ظ

از قالب و طراحی ویلاگت خوشم آمد . مطالب خوبی هم می نویسی . موفق باشی

حامد کاربیست شنبه 27 فروردین‌ماه سال 1384 ساعت 12:58 ق.ظ http://www.karbist.tk

با سلام بزای تایپ ممطالبتون از فونت تاهومت استفاده کنین**یا علی

برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد